سازمان حقوق بشر ایران: یک کودک-مجرم در آستانه اعدام
سازمان حقوق بشر ایران گزارش داد یک «کودک-مجرم» به نام شایان سعیدپور قرار است روز سه‌شنبه دوم اردیبهشت در زندان سنندج اعدام شود. با وجود ادامه بحران کرونا در سراسر ایران، اجرای مجازات مرگ (اعدام) همچنان در دستور کار قوه قضائیه است.
سازمان حقوق بشر ایران مستقر در نروژ، با انتشار گزارشی از برنامه‌ریزی مسئولان قضایی شهرستان سنندج در استان کردستان برای اعدام شایان سعیدپور خبر داد. سعیدپور متهم به «قتل عمد» است در زمانی که کمتر از ۱۸ سال داشته است. او در سال ۹۴ به دنبال وقوع یک قتل در یک نزاع بازداشت و سپس به اعدام محکوم شد.
در گزارش سازمان حقوق بشر ایران به نقل از یکی از نزدیکان شایان سعیدپور آمده است:
«بعد از یک سال و ۱۰ ماه، شایان را برای تعیین رشد عقلی به پزشکی قانونی بردند و پزشکی قانونی تنها یک سوال از وی پرسید و تایید کرد شایان در هنگام وقوع جرم به سن قانونی نرسیده اما به سن رشد رسیده بوده.»
به گفته این منبع نزدیک، شایان از بیماری حاد روانی رنج می‌برد و از دی ماه سال ۱۳۹۳ تحت نظر روان‌پزشک بوده است.
در سال‌های اخیر بسیاری از نهادهای بین‌المللی مدافع حقوق بشر ضمن محکوم کردن صدور و اجرای حکم اعدام برای نوجوانان، اعلام کرده‌اند که پزشکان وابسته به سازمان پزشکی قانونی در نقض مداوم حق حیات کودکان در ایران سهیم و مسئول هستند.
در واقع پزشکان شاغل در پزشکی قانونی با ارائه نظریات مربوط به «رشد و کمال عقل» نوجوانان که بعدا توسط دادگاه‌ها برای صدور احکام اعدام مورد استناد قرار می‌گیرند، عملاً به طور موثر اعدام افرادی که در زمان جرم زیر ۱۸ سال سن داشته‌اند را تسهیل می‌کنند.
شایان سعیدپور، متولد ۳۰ شهریور ماه ۱۳۷۶ است و قتلی که او به اتهام ارتکاب آن به اعدام محکوم شده در تاریخ ۲۵ مرداد ۱۳۹۴ اتفاق افتاده است. او متهم است که یک شهروند اهل سقز را بە قتل رساندە و از زمان وقوع این قتل در زندان است.
سازمان حقوق بشر ایران اما در بیانیه خود نوشته است شایان سعیدپور در پی شورش در زندان سقز در تاریخ ۸ فروردین ماه به همراه حدود ۸۰ زندانی دیگر از این زندان فرار کرده بود که پس از مدتی مجددا بازداشت شد. او پس از بازداشت به زندان مرکزی سنندج منتقل شد و قرار است حکم اعدام در این زندان به اجرا درآید.
به نظر می‌رسد علت اینکه مسئولان تصمیم به اجرای حکم گرفته‌اند فرار او از زندان بوده باشد.
به دنبال شیوع کرونا در زندان سقز و کمبود امکانات بهداشتی و پزشکی، شمار زیادی از افراد محبوس در این زندان موفق شدند با شکستن درهای خروجی، فرار کنند.
هم‌زمان شهروندان سقزی در شبکه‌های اجتماعی از محاصره شهر توسط نیروهای امنیتی خبر دادند.
