همانطور که میدانیم مُهر اعدام از بدو تولد جمهوری اسلامی، بر پیشانی این حاکمیت نقش بست و تحلیلگران و فعالان حقوق بشر، اعدام را ،بدترین مصداق نقض حقوق بشر در ایران می دانند. این مجازات بنا به اقتضای روزگار، گاهی با عنوان انقلابی و زمانی دیگر زیر عنوان اتهام های جنایی، سیاسی یا اجتماعی، در مورد سارقین، اوباش، جنایتکاران، قاچاقچیان، زناکاران، فعالان سیاسی، مجرمان صغیر و یا زندانیان سیاسی به اجرا درآمده است.
اولین اعدام های حکومت اسلامی ایران، دو روز پس از پیروزی انقلاب در بهمن ۱۳۵۷ و تحت عنوان اعدام های انقلابی، . با حکم رسمی آیت الله خمینی برای محاکمه مجرمین درجه یک رقم خورد. اولین کسانی که در دادگاه محاکمه شدند چهار نفر از امرای ارتش شاهنشاهی بودند (نعمت الله) نصیری، رئیس ساواک، (منوچهر) خسروداد، فرمانده هوانیروز، رضا ناجی، فرماندار نظامی اصفهان و (مهدی) رحیمی، فرماندار نظامی تهران و رئیس شهربانی کلّ کشور؛. این چهار نفر در شب ۲۴ بهمن ماه ۱۳۵۷، در پشت بام مدرسه رفاه اعدام شدند و حکم اعدام آنها را شخص خود خلخالی اجرا کرد .
صادق خلخالی که با پشیبانی شخص آیت الله خمینی، بنیانگزار جمهوری اسلامی حکم اعدام ایرانیان بسیاری را صادر کرده بود همه افرادی را که در دادگاه های انقلاب محکوم به اعدام شدند، از مصادیق بارز «مفسد فی الارض» میشناخت و تحت همین عنوان هم آنها را به اعدام محکوم کرد .
در مقام حاکمیت شرع، پانصد و چند نفر از مقامات و وابستگان رژیم شاه را تا پایان سال ۵۸ غیابا و یا علنن اعدام کرده و همچنین آرزو میکرده که ای کاش می توانست تعداد بیشتری را اعدام کند و برای ترور آنان در خارج از کشور تلاش ها کرد. در تاریخ ۱۶آذر ۱۳۵۸ شهریار شفیق، فرزند اشرف پهلوی در پاریس ترور شد و ارتشبد غلامعلی اویسی، در ۱۸ بهمن ۱۳۶۲در پاریس به سرنوشتی مشابه دچار شد.
در سال ٥٩ بيش از ٦٢٤نفر محکوم به اعدام شدند.
یکی از مشهورترین اعدام‌های خلخالی اعدام ۹ نفر در مریوان در رابطه با "کوچ اعتراضی" بود. ورود ارتش به شهر مریوان در مرداد ماه ۵۹ با خروج اعتراضی مردم این شهر برای جلوگیری از وقوع جنگ روبرو شد. بر اساس گزارشهای موثق تقریبا تمام ساکنان مریوان به مدت دو هفته به اردوگاهی در خارج از این شهر پناه بردند. بعدها در این رابطه ۹ نفر از جمله دو برادر عضو یک خانواده تیرباران شدند.
در بين سال هاي ٦٠ تا ٦٤ ١٤٧٩٤نفراعدام شدند.
طبق آمارهاي دقيقي كه جمع آوري شده است بيش از ١٤٧٩٤ نفر دربين سالهاي ٦٠ تا ٦٤اعدام شدند. كه بيشتر آن درسال ٦٠اتفاق افتاده است
در بين سالهاي ٥٩ تا ٦٧ در جنگ عراق بر اساس اعلام دولت ایران و ايران هشت صد هزار نفر کشته و هفتاد هزار نفر مفقودالاثر شدند.
. جنگی که یکی از فاجعه‌های بشری در قرن گذشته بود،و در روز ۲۷ تیر ۱۳۶۷ با قبول قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل از سوی ایران، به اتمام رسید.
.چرا جمهوری اسلامی بعد از آزادسازی
خرمشهر پیشنهاد آتش‌بس را نپذیرفت؟
چرا جمهوری اسلامی با سر کشیدن جام
زهرِِ ِ آیت‌الله خمینی مجبور به پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شد؟
جنگ ایران و عراق از ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ با حمله سراسری ِ نیروهای ِِ ارتش صدام به ایران ،آغاز شد. (چند ماه قبل از این حمله، گزارش‌ها و نشانه‌های بارزی از تحرکات نیروهای عراقی در مناطق مرزی ،)و آمادگی آنها برای دست یازی به ایران ، وجود داشت. اما مقام‌های وقت ِِ جمهوری اسلامی هیچگونه تََمهیدی برای مقابله با تهدیدهای احتمالی عراق ، به کار نگرفتند و ارتش ایران که با اعدام، اخراج، برکناری و پاکسازی ِِ بسیاری ازافسران رده بالای آن، کارایی و اثربخشی‌اش را از دست داده بود، نتوانست گامی بردارد. مهم‌تر اینکه ارتش باقیمانده از زمان شاه ، مورد اعتماد ِِ حکومت اسلامی نبودند، و کودتای نوژه هم مَزید ِِ بر علت شد..
در سال ٦٥ و ۶۶
طبق خبرها واخبار ثبت شده در حكومت اسلامي ايران، نزديك به ١٦٧١ اعدام سیاسی و موارد دیگر صورت گرفته است
درسال٦٠تا ٦٧
اگر بخواهیم به اعدام ها و اسامی افراد اعدام شده بپردازیم، ميتوانيم رقمي بالغ بر ٣٢٠٠نفر را إعلام كنيم
در این سال .چهار هزار وچهار صد و هشتاد و هشت اعدام ذکر شده است
تابستان ۱۳۶۷ واقعه‌ای بود که طی آن به فرمان روح‌الله خمینی، چندین هزار زندانی سیاسی و عقیدتی در زندان‌های نظام جمهوری اسلامی ایران ،در ماه‌های ،مرداد و شهریور ، به شکلی مخفیانه اعدام ، و در گورهای دسته‌جمعی دفن ، شدند.به طور کلی جرم زندانیان ، همکاری با سازمان‌های مخالف نظام به خصوص سازمان مجاهدین خلق ایران و همچنین طِِیف‌های مختلفی از گروه‌های چپ، کمونیست و مارکسیست بود.تعداد قربانیان این واقعه نزد مراجعِِ ِ مختلف متفاوت ، و بین سه هزار تا چهار هزار و چهار صدو هشتاد و هشت نفر تخمین زده می‌شوند. گزارشگر ویژه ی حقوق بشر ِ سازمان ملل متحد، تعداد زندانیان سیاسی ِِ اعدام‌شده را، دست‌کم ۱۸۷۹ نفر اعلام کرده‌است.
مقامات ارشد نظام جمهوری اسلامی ایران انجام اعدام‌ها را انکار نمی‌کنند، بلکه در قریب به اتفاق ِِ موارد ، از آن دفاع کرده‌اند و آن جنایات را برای حفظ نظام، لازم و ضروری شمرده‌اند.آیت‌الله منتظری، بلندپایه‌ترین مخالف ِ اعدام‌ها بود و اعتراضات‌هایش به قیمت برکناری‌اش از جانشینی آیت‌الله خمینی و به حبس خانگی تا زمان مرگش انجامید.
قتل هاي زنجيره ايي واعدام از سال ٦٧ تا ٧٧
قتل‌های زنجیره‌ای، به قتل برخی از شخصیت‌های سیاسی و اجتماعی منتقد نظام جمهوری اسلامی در دههٔ هفتاد خورشیدی در داخل و خارج از ایران گفته می‌شود که به گفتهٔ برخی منابع با صدور فتوای روحانیون بلندپایه و توسط پرسنل وزارت اطلاعات در زمان وزارت علی فلاحیان (وزیر اطلاعات دوران ریاست‌جمهوری هاشمی رفسنجانی و خاتمی و بدستور دُری نجف آبادی اولین وزیر اطلاعات در دولت محمد خاتمی صورت گرفت.
در مجموع، قتل‌ها در طول چندین سال اتفاق افتاد و تعداد قربانیان به بیش از هشتاد نویسنده، دگر اندیش ، مترجم، شاعر، فعال سیاسی و شهروندان عادی رسید، که با روش‌های گوناگونی مانند تصادف ِ خودرو، ضربات چاقو، تیراندازی در سرقت‌های مسلحانه و تزریق پتاسیم به منظور شبیه‌سازی ِ حمله قلبی، به قتل رسیدند. ، این قتل ها در عرض ۲ ماه به عنوان یک بحران جدی مطرح شدند.که از آنجمله میتوان به قتل فریدون فرخزاد شاپور بختیار محمد مختاری .محمدجعفر پوینده داریوش فروهر و همسرش ... سعیدی سیرجانی، کاظم سامی. اشاره کرد
در بين اين ده سال از ٦٧تا ٧٧ بيش از ٦٧٨٣ اعدام به نام های مختلف صورت گرفته است!
حمله به كوي دانشگاه در سال ٧٨ .قریب به هفت کشته در برداشت
هجده تیر یا وقایع کوی دانشگاه تهران به مجموعه ناآرامی‌ها و درگیری‌ها بین روزهای هجدهم تا بیست وسوم تیرماه ۱۳۷۸ میان دانشجویان، نیروهای انتظامی و افراد موسوم به لباس شخصی‌ها، اطلاق می‌شود.مجموعهٔ فعالان حقوق بشر در ایران ادعا دارند ۷ نفر در واقعه حمله به کوی دانشگاه کشته شده‌اندکه تاکنون فقط هویت عزت‌الله ابراهیم‌نژاد و فرشته علیزاده، روشن شده‌است.شورای متحصنین در بیانیه ۲۶ تیر مرگ تامی حامی‌فر را نیز تأیید کردو سعید زینالی نیز از هنگام دستگیری توسط مأموران ناپدید شده است؛ همچنین چشم یک دانشجوی پزشکی بر اثر اصابت گلوله تخلیه، دست و پای عده‌ای شکسته و تعداد زیادی دانشجو را از بالا به پایین پرت کرده و عده ای هم مورد ضرب وشتم های شدید قرار گرفتند .از این حادثه به عنوان بزرگترین چالش جنبش دانشجویی در ایران بعد از انقلاب ۱۳۵۷ نیز یاد می‌شود..
طبق آمار سازمان هاي حقوق بشري از سال ۷۸ تا۸۸ اگر فرضن حساب کنیم هر سال در ايران حداقل ٥٦٠اعدام صورت گرفته باشد جمع ده سال مي شود ۵۲۴۰ اعدام.
از خرداد ٨٨ تا تير ٨٩ ،صد و پنجاه و دو زندانی سیاسی شکنجه، تجاوز و سپس اعدام شدند در پی اعلام نتایج دهمین دورهٔ انتخابات ریاست جمهوری ایران و اعلام پیروزی دوبارهٔ محمود احمدی‌نژاد، تظاهرات و راهپیمایی‌های بی‌سابقه‌ای در خیابان‌ها و میدان‌های تهران و همچنین شهرهای دیگر ایران، توسط ،معترضان به نحوهٔ شمارش آرا ، و حامیان میرحسین موسوی، رقیب اصلی احمدی‌نژاد در انتخابات، در ماه‌های خرداد و تیر۸۸ به راه افتاد که بزرگترین راهپیمایی‌های اعتراضی در تاریخ ۳۰ سال جمهوری اسلامی ایران بود.
در جریان سرکوب معترضان توسط نیروهای پلیس و شبه‌نظامیان بسیج و سپاه پاسداران، به ویژه در روزهای ۲۵ و ۳۰ خرداد ۸۸، تعداد زیادی از معترضین و عابرین هم کشته و مجروح شدند.
آمار سال ١٣٩١و ١٣٩٢
طبق آمار آژانس خبررسانی کُردپا، ٨١۴ مورد مجازات اعدام در سال نخست دولت روحانی به اجرا درآمده است که در مقایسه با بازه زمانی سال قبل یعنی از ۱۲ مردادماه سال ١٣٩١ تا ١٢ مرداد سال ١٣٩٢ با تعداد ۵۵٣ مورد، افزایش ۴٧ درصدی داشته است
مجازات اعدام برای افرادی که هنگام ارتکاب جرم کمتر از ١٨ سال سن داشته‌اند، ١۶ مورد بوده که حکم اعدام تمامی آنان بعد از رسیدن به سن ١٨ سالگی به اجرا درآمده است.
با استناد به آمار ثبت‌شدە در مرکز آمار، ١٩ تن از افراد اعدام شده زن بودە و همچنین حکم اعدام ۶٩٧ نفر از آنان به صورت گروه‌های ٢ تا ١۶ نفره و ١١٧ نفر از این افراد بصورت فردی اعدام شده‌اند.
طبق آمار ثبت‌شدە، تنها اسامی ٣۶٧ تن از افراد اعدام‌شدە طی یک سال اخیر معلوم می‌باشد و اسامی ٣۴٠ تن نامعلوم، ٨۵ تن تنها حروف اول نام و نام‌خانوادگیشان موجود است و همچنین ٢٢ تن از آنها تنها اسم کوچکشان منتشر شده است.
همچنین طبق مشخصات افراد اعدام شده بطور کل ٧٣ نفر از آنها کُرد، ٢١ نفر عرب، ١۶ نفر بلوچ، ۵ تن ترک، ۴ نفر آذری و ٣ تفر تبعه افغانستان هستند.
در سال ٢٠١٣،
٢٩ نفر با اتهام محاربه و فساد فى الارض اعدام شدند. در بين اين افراد از كسانى كه با اتهام مبارزه مسلحانه دستگير شده بودند وجود داشت تا ، ِوابستگى به گروه‌هاى سياسى ِِ اپوزيسيون و متهمان به تروريسم. بيشتر اعدام شدگان ِ اين دسته، از گروه هاى اَتنیکی و از مناطق بلوچستان، كردستان و مناطق عرب‌نشين ايران بودند..
آمار اعدام در سال ١٣٩٣
احمد شهید، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران طی گزارشی اعلام کرده بود که “در سال ٢٠١۴، ٩۶۶ نفر در ایران اعدام شده‌اند که این تعداد بالاترین رقم اعدام در بیست سال گذشته است”.
براساس این گزارش “تعداد اعدام‌شدگان از ٩١ نفر در سال ٢٠٠۵ به ٩۶۶ نفر در سال ٢٠١۵ افزایش یافته است که حدود نیمی از آنها در رابطه با مواد مخدر اعدام شده‌اند. برخی از آنها پیش از رسیدن به سن قانونی ِ ١٨ سالگی به اعدام محکوم شده بودند”.
همچنین آمده که در سال گذشته زندان قزل‌حصار با ١۵۵ نفر و زندان رجائی‌شهر کرج با اعدام ١٠٩ نفر بیشترین تعداد اعدام‌ها را در ایران داشته اند
پیشتر نیز در همین رابطه سازمان عفو بین‌الملل در گزارشی اعلام کرده بود که رژیم اسلامی ایران از آغاز دی‌ماه ٩۴ تا تیرماه ٩۴، ۶٩۴ نفر را اعدام کرده است که طی این بازه زمانی حکم اعدام ٣٩ شهروند کُرد توسط دستگاه قضایی رژیم اسلامی ایران به اجرا در آمده است که از این تعداد ۴ زندان سیاسی کُرد جزو اعدام‌شدگان بودهاند.
آمار اعدام در سال ١٣٩۴
اجرای احکام اعدام در سال ۲۰۱۵ نسبت به سال ۲۰۱۴ دست کم ۴۰٪ افزایش داشته است، هم چنین صدور احکام اعدام نیز با افزایش دویست و پانزده درصدی همراه بوده است. تعداد اعدام‌ها در ملاء عام سه درصد نسبت به سال ۲۰۱۴ کاهش داشته است و اعدام زنان نیز پنجاه درصد کاهش را نشان می‌دهد.
همچنین به گزارش خبرگزاری هرانا، ، ۶۹٪ اعدام شدگان به اتهام جرایم مربوط به مواد مخدر در ایران اعدام شدند. ۲۱٪ به اتهام قتل، ۶٪ به اتهام تجاوز به عُنف، ۱٪ به اتهام نامعلوم، و ۱٪ درصد نیز به اتهام محاربه و افساد فی الارض در ایران اعدام شدند.مجموماً از ۳۲۱ گزارش گردآوری شده، ۳۴۲ مورد نقض حقوق برای ۱۴۷۱ شهروند به ثبت رسیده است.
آمار اعدام هادر سال ١٣٩۵
اعدام دست‌کم ٦٧١ زندانی از ابتدای سال ۹۵ و بالا رفتن آمار آن ، در مرداد ماه اعدام دست‌کم ۲۵۰ نفر از تاریخ ۱ ژانویه تا ۲۰ جولای توسط سازمان حقوق‌بشر ایران به ثبت رسیده است. این آمار نشان می‌دهد به‌طور متوسط در هر روز بیش از ۱ نفر اعدام شده است.
همچنین در تاریخ ١٢مرداد ماه ٢٠زندانی اهل سنت کُرد درحالی که حکم آنها ناعادلانه بود به اجرا گذاشته شد و اعدام شدند.
در هفت ماه اول سال میلادی گذشته (۲۰۱۵) بیش از ۷۰۰ نفر در زندان‌های مختلف ایران اعدام شدند، این آمار برای تمام سال به ۹۶۹ نفر بالغ شد که این بالاترین حد در طی ۲۵ سال گذشته بوده است.
به ثبت رسیده است
گفتنی است، در سال ۲۰۱۶ مقامات ایران اجرای حکم اعدام در مقابل دیدگان شهروندان از جمله کودکان را ادامه دادند. همچنین اعدام چندین مجرم نوجوان در میان اعدامیان این سال گزارش شده است .
.......
برخی از نکات مهم گزارش اخیر سازمان حقوق بشر ایران در خصوص اعدام‌ها بین ۱ ژانویه تا ۲۰ جولای ۲۰۱۶،
حاکی از آن است که ، اعدام‌ها با جرائم مربوط به مواد مخدر ،چهل و هفت درصد و اتهامات مربوط به قتل سی و نه درصد و نوزده تن در ملاء عام اعدام شده‌اند
همچنین در ١٢مرداد ماه سال ٩۵ بیش از چهل وهشت نَفَر از جوانان اهل سنت اعدام شدند.
در کل ،طی شش ماه دوم سال ٩٥ بيش از ٣٨٦ اعدام به ثبت رسیده که رسانه‌های رسمی و قوه قضائیه تنها ١٧٣ فقره از آن را اعلام کرده‌اند.
پيش بيني مي شود آمار دقيق اعدام در سال ٩٥بيش از نهصد نفربوده است. كه در مقاله اي بعنوان آمار و ارقام اعدام ها در ٥ سال گذشته به آن اشاره كرد شد.
. اعدام بهائيان
ابتدای انقلاب ۵۷ ایران تا به حال، ۲۳۰ نفر از بهائیان و کشیش های مسیحی به خاطر اعتقادشان به دین بهائی و مسیحیت ، و یا ترویج و تبلیغ آن، توسط حکومت اسلامی اعدام شده‌اند.
اعدام اهل سنت
در مورد اعدام ها و كشتار و ترور علماي سني در طول اين چهار دهه آمار بسياراست و قابل شمارش نيستند اكثريت اهل سنت از مليت هاي كورد و بلوچ و تركمن صحرا و عرب اهواز مي باشند
.در سال نود و شش و نود و هفت ، اعدام بیش از هزاران زندانی چه سیاسی. و چه غیره گزارش شده است ..در بهمن ماه سال ۱۳۹۷ ،پنج جلسه ی دادگاه، در مورد این پرونده تشکیل شد که قاضی صلواتی ریاست آن را به عهده داشت . این دادگاه‌ها غیر علنی بودند و متهمان اجازه داشتن وکیل تعیینی به اختیار خود را نداشتند ، پرونده فعالان محیط زیست یازده متهم داشته و دارد که همگی با اتهام جاسوسی و اتهام مفسد فی‌الارض روبرو هستند. از آن جمله به قتل کاووس سید امامی بنام خودکشی در زندان میتوان اشاره کرد..
سال نود وهشت سال بالاترین جنایت های جمهوری اسلامی در این چهل ویکسال نام گرفته است پنج هزار زندانی مواد مخدر، تجاوز، و قتل ، به اعدام محکوم شدند. از ۲۴ آبانماه همین سال اعتراضات سراسری را نسبت به افزایش ناگهانی قیمت بنزین شاهد بودیم به گفته سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس بیش از هشت هزار معترض بازداشت و پنج هزار نفر اعدام شده اند. در آذرماه همین سال هم شاهد شلیک دو موشک عمدی به هواپیمای اوکراینی که قتل صد و هشتاد مسافر را رقم زد ، بودیم ..در اواخر همین ماه ، وارد کردن عمدی ِِ ویروس کورونا توسط سپاه ، مرگ چهل هزار نفر از مردم ایران را رقم زد . و در اوایل سال نود و نه اعدام چند زندانی که در زمان وقوع قتل زیر هجده سال بوده اند را میتوان نام برد و حکایت صدها کولبر وسایر اقشار جامعه هم در میان این کشته شدگان توسط جمهوری اسلامی ، همچنان ،جزو این کارنامه خونین بشمار میروند . این جنایات همچنان ادامه دارند ... طبق امار رسیده هر هشت ساعت یک اعدام در ایران صورت میگیرد... جنایات رژیم جمهوری اسلامی گویای اقدام به قتل ِ عام نسل ایرانیان است و بس.
اگر ما تمامي اين آمار و كشتار و اعدام ها و ترور و تجاوز و اعدام مواد مخدري ها و قتل هاي عمد ميان قوميت هاي ملي و مذهبي در اين چهار ده از انقلاب اسلامي ايران را كنار هم قرار دهيم به رقم فاجعه باري مي رسيم كه از گفتن آن بايد لرزيد! به امید سرنگونی جمهوری اسلامی.